Кара-Кулжа дарыясында инерттүү материалдарды казып алуу.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Координаттар: 40.649676, 73.530795

Кара-Кулжа дарыясында лицензиясыз казып алуу жүргүзүлүүдө, ал эми жергиликтүү тургундар өздөрүнүн чарбалык курулуштары же жеке үйлөрү үчүн кум-таш материалдарын колдонушат. Лицензиясыз казып алуудан экологияга келтирилген зыянды так эсептөөгө мүмкүнчүлүк берген методика, тилекке каршы, жок. Бирок бул зыяндын маанисиз экендигин билдирбейт, анткени дарыяда гравий-кум аралашмасын казып алууда дарыянын агымы бузулат, чокулар пайда болот, ал эми казып алуу талаада же ормондо жүргүзүлсө, эрозия, жыртылуу пайда болуп, кийинчерээк жерлердин жоголушуна алып келиши мүмкүн. Кум жана гравийди дарыянын агымынан казып алган оор техниканын иши балык үчүн азык базасына олуттуу таасир этет.

Экскаваторлор дарыянын агымында иштегенде, алар кум, жер бөлүкчөлөрүн көтөрүп чыгарышат. Бул бардык нерсе кийинчерээк калың катмар менен түбүнө отуруп, түбүндөгү организмдерди, ар кандай ракчыларды, балыктардын негизги азыгы болгон нерселерди көмүп коёт. Укук коргоо органдарынын маалыматы боюнча, мындай иштердин терс таасири дарыянын агымынан 500 метр алыстыкта байкалат жана балык үчүн азык базасын толук жок кылууга алып келиши мүмкүн.

Адистердин маалыматына ылайык, дарыянын агымынан кум жана гравий казып алуу боюнча санкциялар өтө аз. Бул кирешелүү иштин уюштуруучуларына жетүү кээде мүмкүн эмес. Схема жөнөкөй - ишкер экскаватор, жүк унааларын ижарага алып, дарыянын кум-гравийин казып алат, ал курулуш иштерине эң жакшы деп эсептелет. Мындай кум же щебеньдин баасы 3төн 5-6 миң сомго чейин турат. Бир экскаватор бир күндө 40 унаага чейин жүктөй алат. Натижада киреше биздин айып пулдарга салыштырмалуу абдан чоң болуп чыгат. Мындан тышкары, ишкерлер эч кимге салык төлөбөйт.

Мындай иш-аракеттер жер үстүндөгү жана жер астындагы суулардын түгөнүшүнө, баткакка айланышына жана суу коргоо зоналарын булгап, жээктерин талкалоого жана агымдын өзгөрүшүнө алып келет.