Балыкчы шаардык пляжы. Тургундук таштандылар менен булгануу.
Бүгүнкү күндө Ысык-Көлдүн түбүндө, балким, бардык нерселерди табууга болот - байыркы шаарчалардын калдыктарынан жана артефакттарынан баштап, резина тапочкаларга, колдонулган автошиналарга жана эски мебельдерге чейин. Ал эми заманбап "жакшылыктар" көлдө жыл сайын көбөйүп жатат. Кээде түбүнөн таштандыларды чыгарышат, бирок адамдын күнүмдүк ишмердүүлүгүнөн чыккан калдыктарды жогорго чыгаруунун саны көлгө ташталганга салыштырмалуу өтө аз.
Көлдүн эң булганган суу алдындагы жана жээк участкалары жандуу шаардык, айылдык же коммерциялык пляждардын жанында жайгашкан. Бул Балчыкчы шаары - шаардык пляж жана порттун аймагы. Бул Чок Тал жана Бает айылдарынын аймагындагы булуңдар. "Долинка" деп аталган жерде жана популярдуу пансионаттардын жанындагы булуңдарда көптөгөн булганган жерлер бар. Чолпон-Атада шаардык пляж, ири санаторий жана Мамлекеттик резиденциянын аймагы. Эң узун суу алдындагы таштандылар - болжол менен бир километр - Бостери айылында. Булан Соготтудагы ири пансионаттын жанында дагы бир суу алдындагы полигон катталган. Караколдо Пристань акваториясы жана жергиликтүү пляж, Тон айылында Ысык-Көлдүн түштүк жээгинде - Кольцовка булуңу жана айылдык пляж. Тамга айылындагы жергиликтүү пляж да булганган.
Суу алдында таштандыларды тазалоонун негизги элементтери, суучулдардын айтымында, пластик бөтөлкөлөр жана пакеттер, ошондой эле туристтердин сүзүүчү жабдыктары. Бугунку күндө булгануу массасы пансионаттарда жана башка эс алуу жайларында жайгашкан.
Суу алдындагы таштандыларды тазалоо - татаал процесс. Бул жөн гана акваланг менен сейилдөө эмес. Тажрыйбалуу адистер керек, алар тереңдикте узак убакытка чейин болууга жөндөмдүү.
Эсептеп көрүңүз, көзүңүздү жумуп, таштанды контейнеринде казып, бир нерсени узак убакыт издегендей болосуз. Сиздин сезимдериңиз кандай болот? Көзүңүздү жумуп? Анткени иштеп жатканда, булут көтөрүлүп, баары такталып жасалат. Ошондой эле бир эле жерден бир нече жолу өтүүгө туура келет, бардык таштандыларды чогултуу үчүн", - деди дайвер Петр Ильчишин.
Чоң тереңдиктерде канча таштанды топтолгону жана аны кантип чыгарып алуу керектиги эч кимге белгилүү эмес. Ошол эле учурда, жыл сайын көбөйүп жаткан суу алдындагы таштандылар көлдүн биосистемасынын туруктуулугуна коркунуч туудурат, бул Кыргыз Республикасында улуттук мааниге ээ болгон Ысык-Көлдүн байлыгы.
Ысык-Көлдүн жээк жана суу алдындагы бөлүктөрүнүн катуу таштанды менен булганган аймактары
г. Балчыкчы (шаардык пляждын аймагы, порт)
с. Чок-Тал (Роял Бич пансионатынын аймагы)
с. Бает (Ак-Марал пансионаты)
с. Кара Ой (Долинка - пансионаттар: Акун, Алтын-Куль, Евразия)
г. Чолпон-Ата (шаардык пляж, пансионаттар: Элнуру, Голубой Ысык-Көл, Мамлекеттик Резиденция)
с. Бостери (Алтын кумдар)
с. Булан-Соготту (Аврора)
г. Каракол (Пристань акваториясы, айылдык пляж)
с. Тон (Кольцовка булуңунун акваториясы, айылдык пляж)
с. Тамга (айылдык пляж)
Маалымат үчүн: Кыргызстандын өкмөтү Ысык-Көл курорттук аймагында экологиялык жагдайдын начарлашын белгилейт. Бул көл комплекси боюнча рекреациялык баанын төмөндөшүнө алып келди жана учурдагы терс тенденциялар сакталса, кайталанбас экологиялык жана экономикалык жоготууларга алып келиши мүмкүн. Булардан негизги булгануу булактары жээк аймагында жана Ысык-Көлгө кулаган дарыялардын жээгинде жайгашкан шаарлар жана калктуу пункттар болуп саналат. Көптөгөн жеке пансионаттар, эс алуу үйлөрү, мейманканалар жана башка объектилер канализация системалары жана тазалоо курулмалары менен камсыздалган эмес.
ОФ ЭкоМиР - Экологиялык Мониторинг жана Текшерүүлөр Дмитрий Лужанский жана Петр Ильчишинге берилген материал үчүн ыраазычылык билдирет.
Талкуулайбызбы?
