Лицензиясыз көмүр казып алуу. Тарых жана табият эстеликтерин жок кылуу.
40°04’2870″N 70°29’5841″E
Көмүр өндүрүү, Кыргызстандагы отун-энергетикалык комплекстин рентабельдүүлүгү боюнча эң талаштуу жана экологияга жана адамдын ден соолугуна терс таасир этүү жагынан эң кооптуу тармактардын бири. Соңку убакта көптөгөн өлкөлөр көмүрдөн альтернативдүү энергия булактарына өтүүнү башташты, бул болсо көмүргө болгон суроо-талаптын төмөндөшүнө жана бул отундун баасынын төмөндөшүнө алып келди, бирок жергиликтүү бийликтер азырынча көмүрдү өнөр жайдын келечектүү булагы катары эсептешет жана көмүр өндүрүүнүн көлөмүн көбөйтүү боюнча чараларды көрүшөт. Баткен облусунда жыл сайын 300 миң тоннанын үстүндө көмүр өндүрүлөт. Бирок татаал жер астындагы иштер көбүнчө техникалык коопсуздук эрежелерин сактабастан жүргүзүлүүдө, ал эми көмүрдү өндүргөндөр квалификациясыз жергиликтүү тургундар.
Көмүр шахталары жана карьерлер атмосфералык абаны жана суу объектилерин булгап, топурактын генетикалык профилин ууландырып, түбөлүккө бузат, ошондой эле чоң көлөмдөгү кооптуу калдыктар жана өнөр жай таштандыларынын булагына айланат. Көмүрдүн чаңы, күйүү жана майда илинген бөлүкчөлөр, көмүрдү өндүрүү жана ташуу учурунда атмосферага кирип, онкологиялык жана башка жүрөк жана дем алуу жолдорунун ооруларына себеп болуп, жүздөгөн адамдардын эрте өлүмүнө алып келиши мүмкүн. Официальдык статистика көмүр өндүрүлгөн жерлерде абанын, суунун, топурактын булганышы, жарандардын оорулуулугу жана өлүмдүүлүгү алыстагы көмүр ишканаларынан жогору экенин тастыктап турат. Бирок көпчүлүк учурларда бийлик жана көзөмөл органдары бул тууралуу ачык айтканды жактырбайт. Бул пландар көмүр карьерлери акыркы он жылдыкта кеңейгендей, дагы да өсө берерин билдирет. Ачык көмүр өндүрүү ландшафтты түбөлүккө өзгөртөт. Бийлик жана бизнес жерлерди рекультивациялоо жөнүндө көп сүйлөшөт, бирок бул узак процесс.
Көмүр өндүрүү, Кыргызстандагы отун-энергетикалык комплекстин рентабельдүүлүгү боюнча эң талаштуу жана экологияга жана адамдын ден соолугуна терс таасир этүү жагынан эң кооптуу тармактардын бири. Соңку убакта көптөгөн өлкөлөр көмүрдөн альтернативдүү энергия булактарына өтүүнү башташты, бул болсо көмүргө болгон суроо-талаптын төмөндөшүнө жана бул отундун баасынын төмөндөшүнө алып келди, бирок жергиликтүү бийликтер азырынча көмүрдү өнөр жайдын келечектүү булагы катары эсептешет жана көмүр өндүрүүнүн көлөмүн көбөйтүү боюнча чараларды көрүшөт. Баткен облусунда жыл сайын 300 миң тоннанын үстүндө көмүр өндүрүлөт. Бирок татаал жер астындагы иштер көбүнчө техникалык коопсуздук эрежелерин сактабастан жүргүзүлүүдө, ал эми көмүрдү өндүргөндөр квалификациясыз жергиликтүү тургундар.
Көмүр шахталары жана карьерлер атмосфералык абаны жана суу объектилерин булгап, топурактын генетикалык профилин ууландырып, түбөлүккө бузат, ошондой эле чоң көлөмдөгү кооптуу калдыктар жана өнөр жай таштандыларынын булагына айланат. Көмүрдүн чаңы, күйүү жана майда илинген бөлүкчөлөр, көмүрдү өндүрүү жана ташуу учурунда атмосферага кирип, онкологиялык жана башка жүрөк жана дем алуу жолдорунун ооруларына себеп болуп, жүздөгөн адамдардын эрте өлүмүнө алып келиши мүмкүн. Официальдык статистика көмүр өндүрүлгөн жерлерде абанын, суунун, топурактын булганышы, жарандардын оорулуулугу жана өлүмдүүлүгү алыстагы көмүр ишканаларынан жогору экенин тастыктап турат. Бирок көпчүлүк учурларда бийлик жана көзөмөл органдары бул тууралуу ачык айтканды жактырбайт. Бул пландар көмүр карьерлери акыркы он жылдыкта кеңейгендей, дагы да өсө берерин билдирет. Ачык көмүр өндүрүү ландшафтты түбөлүккө өзгөртөт. Бийлик жана бизнес жерлерди рекультивациялоо жөнүндө көп сүйлөшөт, бирок бул узак процесс.
Талкуулайбызбы?