Чычкан капчыгайы. Авариядан кийин ири мунай продуктуларынын агып кетиши
Бишкек-Ош жолу, жыл сайын бензовоздордун - айлануучулардын катышуусунда ондон ашык экологиялык кырсыктар, жыл сайын жүздөгөн тонна жогорку токсиндүү ГСМ: керосин, мазут, бензин жогорку тоолуу - чегара аралык - суу алуу дарыяларына төгүлөт: Аблу-Нарын-Кара-Балтинка, Чычкан, ууланган топурак кубометрлери менен флора-фауна толугу менен жок кылынган ондон метр аралыкта.
2020-жылдын 12-августунда, Бишкек - Ош авто жолунун 239-км (Чычкан) жеринде авария болуп, айдоочу бензовоздун дөңгөлөктөрүн оңдоп жатканда өрт чыкты. Айдоочуга трейлерди ажыратып, коопсуз аралыкка кетүүгө мүмкүн болду, ошол учурда бензовоз жарылды.
Ластануунун кесепеттерин жоюу үчүн, дүйнө жүзү боюнча биринчи кезекте техникалык рекультивация жүргүзүлөт. Төгүлгөн мунай продуктулары суу жана топурактан сорбенттердин жардамы менен жыйналат. Ластанган топурак алынып, атайын техникалык полигонго жыйналат, ал эми алынган топурактын ордуна таза топурак төгүлөт. Бишкек-Ош жолунда бензовоздордун катышуусунда болгон автоавариялардын бардыгы үчүн бир дагы (!) рекультивация жүргүзүлгөн эмес.
Жогорку тоолуу экосистемалар ар кандай техногендик таасирлерге сезгич. Эгер мунай продуктуларынан убагында тазаланбаса, анда айлана-чөйрөгө күчтүү терс таасир тийгизет - он жылдар бою дизель отунунун калдыктары жер астындагы суулар менен жуула берет жана топуракта оксиддешет.
Ошондой эле адистер экологиялык зыян толук калыбына келтирилбеши мүмкүн экенин белгилешет. Бул дарыялардын бетин жана түбүн тазалоо, ошондой эле топуракты тазалоо жөнүндө сөз болуп жатат. Мындан тышкары, авариялар болгон учурда мунай продуктулары түшкөн дарыяларда ластануучулардын максималдуу уруксат берилген концентрациялары нормадан жүздөгөн эсе ашып кетиши мүмкүн экенин белгилешет.
Көңүл буруңуз, арыздарга ылайык маалымат