Дарыянын агымын өзгөртүү. Кара-Дарыяда лицензиясыз инерттик материалдарды казып алуу.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Кара-Дарыя дарыясынын жээгинде лицензиясыз казып алуу иштери жүргүзүлүүдө, ал эми жергиликтүү тургундар өздөрүнүн чарбалык курулуштары же жеке үйлөрү үчүн кум-таш материалдарын колдонушат. Лицензиясыз казып алуудан экологияга келтирилген зыянды так эсептөөгө мүмкүнчүлүк берген методика, тилекке каршы, жок. Бирок бул зыяндын маанилүү эместигин билдирбейт, анткени дарыяда гравий-кум аралашмасын казып алууда дарыянын агымы бузулат, чокулар пайда болот, ал эми эгер казып алуу талаада же ормондо жүргүзүлсө, эрозия, жыртылыш пайда болуп, кийинчерээк жерлердин жоголушуна алып келиши мүмкүн. Кум жана гравий казып алуучу оор техниканын иши балык үчүн азык базасына олуттуу таасир этет.
Экскаваторлор дарыянын агымында иштегенде, алар кум, жер бөлүкчөлөрүн көтөрүп чыгарышат. Булардын бардыгы кийинчерээк калың катмар болуп түбүнө отуруп, түбүндөгү организмдерди, ар кандай ракчыларды көмүп коёт, алар балыктардын негизги азыгы болуп саналат. Ушул сыяктуу иштердин терс таасири дарыянын агымынан 500 метр алыстыкта байкалып, балык үчүн азык базасынын толук жок болушуна алып келиши мүмкүн экендиги илимпоздор тарабынан аныкталган.
Адистердин маалыматына ылайык, дарыянын агымында кум жана гравий казып алуу үчүн санкциялар абдан аз. Бул кирешелүү иштин уюштурууучуларына жетүү кээде мүмкүн эмес. Схема жөнөкөй - ишкер экскаватор, жүк унааларын ижарага алып, дарыянын кум-гравийин казып алат, бул курулуш иштерине эң жакшы деп эсептелет. Мындай кум же щебеньдин баасы 3төн 5-6 миң сомго чейин. Бир экскаватор бир күндө 40 унаага чейин жүктөй алат. Натижада киреше биздин айыппулдарга салыштырмалуу абдан чоң болуп чыгат. Мындан тышкары, ишкерлер эч кимге салык төлөбөйт.
Мындай иш-аракеттер беттик жана жер астындагы сууларды сарптоого, баткакка айланууга жана суу коргоо зоналарын булганууга, алардын жээктеринин бузулушуна жана агымдын өзгөрүшүнө алып келет.