Лицензиясыз инерттүү материалдарды казып алуу. Зергер дарыясы. Узген район.
Зергер дарыясынын Узген районунда лицензиясыз казып алуу жүргүзүлүүдө, жергиликтүү тургундар өздөрүнүн чарбалык курулуштары же жеке үйлөрү үчүн кум-таш материалдарын колдонушат. Лицензиясыз казып алуудан келип чыккан экологиялык зыянды так эсептөө үчүн идеалдуу методика, тилекке каршы, жок. Бирок бул зыяндын маанисиз экендигин билдирбейт, анткени дарыяда гравий-кум аралашмасын казып алганда, дарыянын агымы бузулат, чокулар пайда болот, ал эми казып алуу талаада же токойдо жүргүзүлсө, эрозия, жыртылуу пайда болуп, кийинчерээк жерлердин жоголушуна алып келиши мүмкүн. Дарыянын агымында кум жана гравий казып жаткан оор техниканын иши балык үчүн азык базасына олуттуу таасир этет.
Экскаваторлор дарыянын агымында иштегенде, алар кум, жер бөлүкчөлөрүн көтөрүп чыгарышат. Булардын бардыгы кийинчерээк калың катмар болуп түбүнө чөгөт, түбүндөгү организмдерди, ар кандай рачкаларды көмүп, балыктын негизги азыгы болуп саналат. Укук коргоо органдары мындай иштердин терс таасири дарыянын агымынан 500 метр алыстыкта байкаларын жана балык үчүн азык базасын толугу менен жок кылууга алып келиши мүмкүн экенин аныкташкан.
Адистердин маалыматы боюнча, дарыялардын агымында кум жана гравий казып алуу үчүн санкциялар өтө аз. Бул кирешелүү иштин уюштурууучуларына жетүү кээде мүмкүн эмес. Схема жөнөкөй - ишкер экскаваторду, жүк машиналарын ижарага алып, дарыянын кум-гравийин казып алат, бул курулуш иштерине эң жакшы деп эсептелет. Мындай кум же щебеньдин машинасы 3төн 5-6 миң сомго чейин турат. Бир экскаватор бир күндө 40 машинаны жүктөй алат. Натыйжада киреше биздин айып пулдарыбыз менен салыштырганда чоң болуп чыгат. Мындан тышкары, ишкерлер эч кимге салык төлөбөйт.
Мындай иш-аракеттер беттик жана жер астындагы суулардын түгөнүшүнө, баткакка айлануусуна жана суу коргоо зоналарын булгап, жээгин бузууга жана агымдын өзгөрүшүнө алып келет.
Талкуулайбызбы?
